ХЭЛ ХИЛ МАЛ ГУРАВТАЙГАА БАЙХАД МОНГОЛ БАЯН Ч ХӨРС, УС, АГААР ГУРАВ НЬ ЭРҮҮЛ БАЙМААЖ МОНГОЛ СЭРГЭГ ОРШИН ТОГТНОНО

Хэрлэн,Онон, Туулын тунгалаг ариун уснууд...... Байна уу Монголчууд аа.

Саяхан Ийгл телевизээр Өмнөд Африкийн усны хэрэглээний тухай баримтат кино үзээд өөрийн эрхгүй сэтгэл урагдаж, төрөлх эх орон минь даруй ийм болчих юм шиг эмзэглэлт зүраглал нүдний өмнүүр жирэлзэж, тарихан дах бодлоо үлдэн хөөх гэж өөр зүйлд анхаарлаа хандуулавч, ирээдүйдээ юу үлдээх бол гэсэн тээлт одоо хэр нь арилахгүй байгаа нь ийнхүү бичихэд хүргэлээ. Эртнээс л энэ чиглэлд санаа зовнисоор “Байгаль хамгаалах, монголчуудын эко технологи буюу байгальтай харилцан зохицсоор” ирсэн уламжлалт аргыг сэргээх, түгээх чиглэлээр сургалт болон бодит ажлуудыг явуулж байгаа ч үүнд хүн нэг бүр оролцохгүйгээр бид байгалиа эрүүлээр авч үлдэж чадахгүйг ухаарлаа. Тийм ээ бидэнд уул уурхай ярьж, уудлан онгичиж, ухан сэндийчхээс өөр ажил алга. Энэ ажлын уршгаар Монгол байтугай дэлхий, усны нөөцийн хомсдолд ороод байна. Өнөөдөр дэлхий дээр 1 тэрбум хол давсан хүн ам усны хомсдолд өлөн зэлмүүн амьдарч, Энэтхэг, Өмнөд Африкийн орнуудад борооны усыг, бүр хэрэглэсэн усыг дахин ашиглах нь энүүхний хэрэг болжээ. Борооны ус хуримтлуулан хэрэглэх арга нь хэдий үр дүнтэй удаан хэрэглэгдэж байгаа ч дэлхийн дулаарал үүнд сөргөөр нөлөөлж байна. Бохир усны хэрэглээ хэдий их байна тэр хэмжээгээр эрүүл мэндийн асуудал хүндэрч байгааг бид мэдээллийн энэ зуунд хэн хүнгүй л сонсч харж байгаа. Гэвч өнөөдөр Монголчуудад хараад шагшрах, яана ийнэ гэхээс илүү хийх л чухал. Япон улс гэхэд л 1960 оноос өмнө Ива нуурын усыг ахуйдаа шууд хэрэглэдэг байсан бол Техникийн хөгжлийн өнөө цагт түүнээс улбаатай усны бохирдлыг цэвэршүүлэх ажил хийгддэг ба төр нь бодлогоороо зарим нэг томоохон, Байгальд сөрөг нөлөөлөл бүхий ажиллагаанд хориг тавьж чаддаг байна. Харин манайд юун хориг, хэн хүнгүй хишиг хувь хэмээн хошуурч, маргаашийн уух усаа үүрдийн байх юм шиг санаж байгаа нь жинхэнэ тэнэглэл болой. Ирэх 20 жилд цэвэр Усны нөөц 40 хувиар буурч, харин усны хэрэглээ хүнсний ногоо, тариалалтад 70 хувиар өснө гэж НҮБ-ээс мэдээлж байгаа төдийгүй НҮБ-ын Усны Бодлогын газраас дэлхийн улс орнуудын улс төрчдөд Усны нөөцийг хамгаалах тал дээр ядуу буурай орнууд ажил хийгээч, баян хөгжилтэй орнууд нь тодорхой хувь нэмэр оруулаач ээ хэмээн уриалж байна. Үүнийг бид дор бүрнээ анхаарч төр засгийг хүлээж суулгүйгээр унасан газар, угаасан усаа эрүүл авч үлдэхийн төлөө хувь нэмрээ оруулцгаая гэж уриалж байна. Биднээс ердөө сэтгэл л гарна. Бид хогоо ил задгай хаямааргүй байна. Бид ундны усны хангамжныхаа 70 хувийг гүний ус, харин 21 хувийг гадаргаас хэрэглэдэг байна. Тиймээс хөрсөн дээрх хог, усны бохирдлыг асар ихээр үүсгэх нь ойлгомжтой юм. Гүний ус нь нөхөн сэргээгдэггүй байгалийн баялагт ордог. Гэтэл Монгол улсын нийт хүн амын 50-иад хувь нь амьдарч байгаа Нийслэл Улаанбаатар хотынхны усны гол хэрэглээ нь гүний усаар хангагддаг тухай мэдээллийг бид хэрэглэхийг хүсэхгүй, хийхийг сэтгэхгүй байгаа нь өөрөө асуудал үүсгээд байгаа юм. Тийм ээ бид өөрсдийгөө их азтай хэмээн хөөрөхдөө эх нутгаа өмөөрөх, өрөвдөх ачлалыг харин уландаа гишгэж, малнаасаа дор мангар царайлах нь хариулганд яваа хонь, ямаанаасаа дор тэнэг харагдах гаслантай.